среда, 17 августа 2011 г.

ՍՈՎՈՐԱԿԱՆ ԹՎԱՑՈՂ ԱՆՍՈՎՈՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ

Անշուշտ  ամառը  մեզ  մոտ  ասոցացվում  է  հանգստի , ուրախ  ժամանցի  և  իհարկե , աննկարագրելի  տպավորությունների  ու  հուշերի  հետ: Իմ  ունեցած  ամառային  արձակուրդներից  թերևս  կցանկանայի  առանձնացնել  ինձ  հաճախ  այցելող  թավշյա  հիշողություններից  մեկը: Այս  պատմությունը  վերհիշելիս  ես  չեմ  դադարում  զարմանալ  ու  մարմնովս  սարսուռ  է  անցնում:
                Գյուղում  մեր  հանգիստը  անցկացնելիս  սիրում  էինք  երեկոները  նստել  պատշգամբում  ու  լսել  Ռիմա  տատիկի  արտասովոր  պատմությունները : Իսկապես  դրանց  մեջ  կային  զարհուրելի, զարմանալի, հուզիչ  և  չլսված  բաներ: Պատմություններն  այդ  իրական  կյանքից  էին`հենց  Ռիմա  տատիկի  կյանքից: Նա  թևակոխել  էր  80 տարին , բայց  ուներ  փայլուն  հիշողություն  ու  կարողանում  էր  մանրամասն  ներկայացնել  իր  դժվար  կյանքից  դրվագներ: Այդ  պատմություններից  ավելի  շատ  ինձ  վրա  տպավորություն  գործեց  այս  մեկը.
                “Փոքր  էինք  ես  ու  ախպերս: Մի  օր  հերս  էկավ  տուն  ու  ասեց, որ  ժայռի  տակը  սալաքար  ա  գտել  ու  ուղարկեց  մեզ, որ  գնանք  բերենք  էտ  անտեր  քարը: Դա  պապային  պետք  էր, որ  աղ  լցներ , դարձներ  անասունի  համար  լիզաքար: Տեղը   բացատրեց  ու  առավոտ  շուտ  մեզ  ուղարկեց: Եղանակը  ցուրտ, ձմեռ, բուք, ու  ձուն: Ես  ու  խեղճ ախպերս էս  կողմ  նայեցինք , էն  կողմ  նայեցինք`  ոչ  մի  քար  չգտանք: Ապերը  ասաց, թե ` գնանք  տուն,  ասենք  չենք  գտել: Բայց  մեկա  գիտեինք,  պապան  էլի  կուղարկեր: Ասեցինք ավելի լավ է` ուրիշ  քար  տանենք:
                Իջանք  ձորը, մի  տենց  հարթ  քար  գտանք  ու  փորձեցինք  հանել: Ես  8  տարեկան էի, Կառլենը `6: Ինչ  արեցինք, չեղավ: Արդեն  մութը  տվելա: Գել, գազան, մենք  էլ  պստի  էրեխեք: Մի  չոբան  տեսավ  մեզ, ասեց, թե  կօգնի: Հանեցինք  էտ  քարը, բայց  տուն  չէինք  կարա  գնայինք: Էտ  մարդը , բա  թե.
                -Գնա’նք, գիշերը  կմնաք, առավոտը  կգաք  կտանեք  ձեր  քարը:
                Մենք  էլ  խելոք-խելոք  գնացինք: Է, իմ  հերն  ու  մեր  չեն  մտածում,  էրեխեքը  գնացին, չեկան , ուր  մնացին: Գյուղը, որտեղ  մնացինք  ,ասում  էին  Թեզ  Խարաբա: Հիմա  ասեմ ` ինչի  էին  ըտենց  ասում: Էդտեղ  հլը  շաաաատ  շուտ  ապրել  են  թուրքերը: Գյուղացիները  պատմում  էին, թե  մի  օձ  ա  եղել  ու  սիրահարվելա  գյուղի  աղջիկններից  մեկին: Ամեն  անգամ  թոնրի  մոտ  հաց  թխելուց  եկել  նստելա  աղջկա  գիրկը  ու  գնացել: Մի  օր  էս  աղջկա  մերն  ասում ա, որ  մեկ  էլ  գա, նա  օձին  շպրտի  թոնրի  մեջ: Աղջիկը  ըտենց  էլ  անում ա: Բայց  օձը  թոնրի  մեջ  չի  վառվում, թռնում  ա  օդ  ու  ընկնում  աղջկա  վրա: Էտ  օձի  ընտանիքը  հարձակվում  ա  գյուղի  վրա  ու  ամբողջ  գյուղը  քոչում  ա  ըտեղից: Գյուղի  անունը  մնում  ա  Թեզ  Խարաբա , որ  նշանակում  ա  “հարձակվող  օձեր”:
                Վերջը  ես  ու  ախպերս  գիշերը  մնացինք  էտ  գյուղում: Առավոտը  հսկա  քարը  քարշ  տալով  հասցրինք  տուն: Իսկ  պապան  բողոքեց, թե  էտ  իրա  տեսած  քարը  չի, էտ  ավելի  փոքր  ա:”
                Պատմության  վերջում  Ռիմա  տատիկը  լաց  եղավ: Նա  հազիվ  ավարտեց  այն: Ու  երբ  խնդրեցի, որ  մեկ  ուրիշը  պատմի, թախծոտ  ժպիտով  ասաց, որ  մնացածն  էլ  հետո  ու  հեծկլտաց, երևի  իր  անցկացրած  դառն  ու  դաժան  կյանքի  համար: Իսկ  ես  մտածում  էի, որ  մեր  ժամանակներում  ոչ  մի  երեխա  քար  չի  քաշի, ու  ոչ  մի  ծնող  չի  վարվի  Ռիմա  տատիկի  ծնողների  պես:             

Комментариев нет:

Отправить комментарий